Een lach en een traan

Ze zijn weer geschreven, de kerstkaarten die ik elk jaar stuur naar de nabestaanden van de mensen, van wie ik de uitvaart mocht begeleiden. Ze zijn klaar om naar de brievenbus te brengen, er moeten alleen nog postzegels op.

Terwijl ik schreef, de namen en de adressen opzocht, zweefden de beelden aan mij voorbij. Beelden van de mensen, wiens levensreis erop zat, hun foto’s, getoond op de uitvaart. Beelden van de locaties, waar de afscheidsdiensten waren, de crematies, de begrafenissen, de laatste steeds vaker op de natuurbegraafplaats – altijd weer mooi.

Ik hoorde in mijn hoofd weer de muziek die werd gedraaid. Na elk afscheid is er wel één nummer dat wat langer blijft hangen. Zo liep Paul de Leeuw met zijn regenboog een paar dagen met mij mee, Eva Cassidy met het mooie ‘Fields of gold’, maar ook Eddy Wally met ‘Jou herken ik met gesloten ogen…’ Ik ken de tekst bijna van buiten 😊

Ik zie de families weer voor me. Meestal warm en eensgezind, soms wat killer en meer afstandelijk. Een enkele keer vroeg ik me af of de kinderen elkaar na de afwikkeling van de erfenis nog ooit zouden zien. Ik denk aan de keren dat ik moest bemiddelen om iedereen op één lijn te krijgen – (v)echtscheidingen en samengestelde gezinnen maken het er niet makkelijker op. ‘Ik wil niet dat mijn ex er bij is…’ ‘Ja maar, ze is wel de moeder van je kinderen…’

Ik dacht aan mijn lieve oud-collega Linda, die haar man begin dit jaar plotseling verloor. Net met pensioen. Zij moest nog even doorwerken. Samen verheugden ze zich op rondtrekken met de camper. Het mocht niet zo zijn… Haar leven stond ineens totaal op zijn kop.

Anderen zagen het afscheid al lang en soms heel lang aankomen. De dood voelde als een bevrijding. Voor de overledene, voor de nabestaanden.

Ik hoorde weer de verhalen, vaak gedeeld aan lange tafels in kamers en keukens, volgeladen met koffie, thee, koeken, appeltaart en cake – gebakken door buren of vrienden. Prachtige anekdotes passeerden de revue, waar hartelijk om werd gelachen. Er vloeiden tranen en soms ook kwamen er verhalen op tafel waar ik van schrok. Over een narcistische vader, die thuis een schrikbewind voerde. Over een moeder, die nooit liefde had gekend en haar kinderen pas kon knuffelen toen ze in een verzorgingstehuis verbleef en haar herinneringen met een dikke laag mist waren bedekt.

Ik zag de harmonie weer voor me, die haar bijna 90-jarige erelid een prachtige serenade bracht in het crematorium van Heeze en de zoon die voor zijn moeder op de saxofoon een nummer van Lady Gaga wegblies. Allebei de keren kreeg ik er kippenvel van.

Een kaart gaat er ook naar de familie van de vrijgezel, die ‘de lach aan zijn kont had hangen’. Ik ben zijn afscheidsdienst begonnen met een mop uit zijn koker. Hij had er zelf waarschijnlijk het hardst om moeten lachen.

En ja natuurlijk stond ik even stil bij de jonge mensen, die nog maar heel kortgeleden hun baby’tje verloren. Intens verdriet, maar ook heel veel liefde. Wat vond ik het bijzonder om aan dat afscheid vorm te mogen geven en wat was het mooi en warm, ondanks de ijzige kou die dag.

Vandaag of morgen gaan de kaarten op de bus. ‘Ik hoop dat de mooie herinneringen de leegte een beetje kunnen vullen’, schreef ik aan de binnenkant. Ik hoop ook dat mijn kaartje het verdriet heel even een beetje verlicht.